System zarządzania środowiskowego ISO 14001 jest narzędziem umożliwiającym każdej organizacji, niezależnie od jej wielkości i rodzaju, kontrolę nad wpływem wywieranym na środowisko naturalne, osiąganie celów środowiskowych i ekonomicznych oraz realizację zobowiązań poprzez ciągłe doskonalenie metod i sposobów działania.
Podstawowym zadaniem funkcjonowania ISO 14001 w organizacji jest wspomaganie ochrony środowiska i zapobieganie zanieczyszczeniom w sposób uwzględniający potrzeby społeczno-ekonomiczne.
Organizacja, która chce uzyskać certyfikat ISO 14001, musi wykazać zgodność jej wymaganiami oraz określonymi aktami prawa, odnoszącymi się do zdefiniowanych aspektów środowiskowych jej działalności.
ISO 14001 wymaga przede wszystkim podjęcia zobowiązań zawartych w ustanowionej w organizacji polityce środowiskowej. Działalność organizacji musi być zgodna z wymaganiami prawnymi (i innymi), odnoszącymi się do ochrony środowiska, które zostały zdiagnozowane. Zobowiązanie dotyczy także zapobiegania zanieczyszczeniom i ciągłego doskonalenia w ramach systemu zarządzania środowiskowego. ISO 14001 nie definiuje bezwzględnych wymagań dotyczących efektów działalności środowiskowej.